ไอริส (ดัตช์: Irissen; ฝรั่งเศส: Les Iris; อังกฤษ: Irises) เป็นภาพเขียนสีน้ำมันที่เขียนโดยฟินเซนต์ ฟัน โคค[1] จิตรกรชาวดัตช์คนสำคัญของลัทธิประทับใจยุคหลัง ปัจจุบันภาพนี้ตั้งแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์เจ. พอล เกตตี ที่เมืองลอสแอนเจลิส สหรัฐอเมริกาภาพ "ไอริส" ที่เขียนในปี ค.ศ. 1889 เป็นภาพที่ฟัน โคคเขียนขณะที่อยู่ในสถานบำบัดที่แซ็ง-ปอล-เดอ-โมซอล เมืองแซ็งต์-เรมี-เดอ-พรอว็องส์ ในปีสุดท้ายของชีวิตก่อนที่จะเสียชึวิตในปี ค.ศ. 1890ฟัน โคคเริ่มเขียนก่อนที่จะล้มป่วยก่อนเข้าสถานบำบัด งานชิ้นนี้เป็นงานที่ขาดความตึงเครียดอย่างงานชิ้นอื่นที่เขียนในบั้นปลายของชีวิต ฟัน โคคเรียกงานชิ้นนี้ว่าเป็น "สายล่อฟ้าของความเจ็บป่วย" (the lightning conductor for my illness) เพราะเชื่อว่าการเขียนงานไปเรื่อย ๆ อาจจะเป็นวิธีป้องกันความบ้าคลั่งได้"ไอริส" เป็นภาพที่มีอิทธิพลมาจากภาพพิมพ์แกะไม้อุกิโยะของญี่ปุ่น เช่นเดียวกับงานอื่น ๆ และงานของศิลปินอื่น ๆ ในช่วงนั้น ความคล้ายคลึงจะเห็นได้จากการตัดเส้นด้วยสีเข้ม มุมที่แปลกออกไป และภาพที่แสดงมุมมองที่ใกล้ชิด และการใช้โทนสีที่ราบ แทนที่จะปรับระดับตามแสงที่ส่องลงมาบนกอไอริสฟัน โคคถือว่าภาพนี้เป็นภาพศึกษา ซึ่งอาจจะเป็นสาเหตุที่ภาพนี้ไม่มีภาพวาดลายเส้นเหมือนภาพอื่น[2] เตโอน้องชายเห็นว่าเป็นภาพที่ดี และยื่นเรื่องเพื่อนำเข้าแสดงในนิทรรศการของสมาคมศิลปินอิสระในเดือนกันยายน ค.ศ. 1889 พร้อมกับภาพราตรีประดับดาวเหนือแม่น้ำโรน เตโอเขียนถึงฟัน โคคเกี่ยวกับนิทรรศการว่าเป็น "ภาพที่สะดุดตามาแต่ไกล ภาพไอริสเป็นภาพศึกษาที่เต็มไปด้วยบรรยากาศและชีวิต"